Ritme is wisseling
Wat is ritme precies?
Ritme is de wisseling in een beweging, geen regelmaat, want dan is alles altijd hetzelfde. Het slaap-waakritme is zo’n vanzelfsprekend ritme dat je er eigenlijk niet eens bij stilstaat. Pas als je lijdt aan een slaapstoornis of nachten hebt gewaakt, merk je hoe je lichamelijk welbevinden van dat ritme afhankelijk is. Naast het slaap-waakritme zijn er nog heel wat andere ritmes die invloed uitoefenen op onze gezondheid. Wat voor ritmes zijn dat en hoe kun je ze herkennen?
Na een dag en een nacht volgt steeds weer een volgende dag, maar tegelijk wordt het steeds iets korter of langer licht. Als je erop gaat letten, zie je overal ritmes: in onze tijdsindeling in dag en nacht, week, maand en jaar, in de wisseling van de seizoenen, in het functioneren van onze organen en zelfs in onze levensloop. Onze polsslag bijvoorbeeld heeft een ritme dat in een specifieke verhouding staat tot onze ademhaling, namelijk 4 op 1. Bij een hevige schrik stokt de ademhaling en ben je even letterlijk van slag.
Ook de lever heeft een eigen ritme. Hij begint rond drie uur ’s middags met zijn opbouwactiviteiten en eindigt daarmee rond drie uur ’s nachts.
Met meer aandacht voor ritme versterk je jouw gezondheid.
Opbouw en afbraak
Interessant is dat ons eigen fysiologische ritme niet los te zien is van grotere, kosmische ritmes. Wij halen in een etmaal 25.920 keer adem; de zon heeft er 25.920 jaar voor nodig om de hele kring van de dierenriem te bewandelen.
Overdag breek je je levenskrachten af; je verbruikt ze doordat je voortdurend je zintuigen gebruikt en allerlei prikkels moet verwerken. ’s Nachts moet je deze levenskrachten weer opbouwen. Opbouw en afbraak gelden echter net zo goed overdag. Een hele dag intensief werken, waarbij je met je hoofd voortdurend indrukken opneemt, heeft een afbrekende werking, het kost ons vitaliteit. De opbouwkant overheerst bij een dag die je doorbrengt met ontspannende, voedende activiteiten, in een ruimte die behaaglijk warm is, in stilte of tijdens een goed gesprek.
Ritmische processen verbinden deze beide polariteiten. Je spaart daardoor kracht. Ritme is een golf waardoor je je een stukje kunt laten meenemen, in plaats van tegen de stroom in te zwemmen.
Ritme is een golf
waardoor je
je een stukje kunt
laten meenemen.
De kracht van ritmes
Als je je voordeel wilt doen met meebewegen met ritmes, kun je veel zelf doen. In het dagritme werkt het al heel ordenend als je op een vaste tijd opstaat, een patroon ontwikkelt in het afwerken van karweitjes en prioriteiten stelt. Als je tussendoor pauzes inlast, een wandelingetje maakt en op tijd eet, versterkt dat de opbouw. Daardoor krijg je weer energie. Let je op de veranderingen in het licht, op de zonsondergang, op het invallen van de schemering, op de stand van de maan en het al dan niet aanwezig zijn van sterren, dan zul je na verloop van tijd merken dat het je slaap-waakritme versterkt.
Een weekritme is eveneens een uitstekend middel tegen eenzijdigheden en stress: op bepaalde dagen dingen doen en de afwisseling daarin werkt ondersteunend voor ons welbevinden en onze gezondheid.
De dingen die vitaliteit kosten zijn, je zou kunnen zeggen, “hoofd-activiteit” of “ledematen-activiteit”. Hoofd-activiteit is concentreren, letterlijk en figuurlijk: concentreren is een samenballende beweging. Ledematen-activiteit is een beweging van binnen naar buiten, uitbreiden, handelen. Daartussen is evenwicht nodig, er moet een gezond ritme ontstaan tussen deze twee.
ZENUWSTELSEL
Processen van de waarneming, informatieverwerking en bewustzijn. Ze kenmerken zich door rust/stilstand, een naar binnen gericht zijn (concentratie).
STOFWISSELING EN BEWEGING
Processen van beweging en spijsvertering. Door te bewegen, druk ik iets van mijzelf uit. In de spijsvertering vorm ik voedingsstoffen om tot mijn eigen stoffen.
RITMISCH SYSTEEM
Ademhaling en circulatie dat de twee polen in harmonie brengt.
De oerbewegingen van deze driegeleding: samentrekken, uitbreiden, verbinden/evenwicht scheppen.
